بدون شک نهضت مهارت آموزی باعث افزایش توسعه اجتماعی می گردد و توسعه اجتماعی مستلزم مشارکت های مردمی می باشد. در فرایند توسعه اجتماعی مشارکت آحاد جامعه مد نظر است و شهروندان با توجه به توانمندی هایشان در تمام پدیده ها و متغیرها اثرگذار می باشند. پدیده مشارکت اجتماعی به عنوان یکی از مهم ترین مولفه ها و عناصرسرمایه اجتماعی و تاکید بر نقش آن به عنوان یکی از معیارها و ملاک های توسعه یافتگی انکار ناپذیراست. توسعه ملی در کشورهای جهان سوم بیش از هر چیز به مشارکت فعال و وفاق اجتماعی مؤثر افراد جامعه وابسته است
مشارکت نشانه زنده بودن و بيداري جامعه می باشد .از يک سو، هر چه سطح مشارکت در جامعه افزايش يابد، کنش اجتماعي، سازمان يافته تر مي شود و از سوي ديگر، هر چه کنش اجتماعي سازمان يافته تر و نظام مندتر باشد، سطح بالاتري از مشارکت را ايجاد مي کند بنا براين، مشارکت، يک کنش مثبت، کارساز و پر برکت اجتماعي است که بر زمينه آگاهي واراده و خواست روئيده و نشانگر حيات يک جامعه است. یکی از مهمترین اولویت های جوامع امروزی، افزایش مشارکت همه اقشار جامعه در فعالیت های اجتماعی است. بین میزان مشارکت اجتماعی جوامع و میزان توسعه یافتگی آنها رابطه مستقیم و متقابل وجود دارد. از یک سو مشارکت اجتماعی آحاد یک جامعه و حضور فعالانه آنها در تعیین سرنوشت خویش یکی از مهمترین شاخصهای حرکت به سوی پیشرفت و توسعه یافتگی است. از سوی دیگر ساختارها و سطح توسعه جوامع نیز میتواند روند مشارکت را با توجه به باز یا بسته بودن روابط و کانالهای اجتماعی تسریع و یا کند نماید.
مشاركت از نظر لغوي به معني « شركت كردن » است ، مشاركت نوعي رفتار با مردم است كه آنان را قادر مي سازد تا بر حوادث مؤثر بر زندگيشان تأثير قاطع بگذارد مشاركت فرايندي است كه از طريق آن يك اجتماع يا گروه به هم مي پيوندند تا برنامه هاي مورد انتظار يا مورد نياز را به اجرا درآورند. از عوامل بازدارندة مشاركت در جهان سوم ، استفاده نكردن از نيروهاي انساني است
آموزش زیر بنای توسعۀ فرهنگی و اجتماعی است. آحاد تودۀ مردم با آگاهی از شیوه های مشارکت، چگونگی فعالیت در آن، نتایج و پیامدهای مشارکت اجتماعی می توانند با حضور خود میزان و شمول آن را ارتقاء دهند
کیفیت و اثر بخشی مشارکت اجتماعی در سرنوشت جوامع رابطه نزدیکی با میزان و سطح آگاهی عمومی مردم دارد. بدین سان که هر چه شهروندان با شعور و آگاهی بیشتر در سرنوشت اجتماعی اقتصادی خود فعالانه مشارکت کنند، به تبع آن جامعهای پویا خلاق و با کیفیت پیامد آن است. در غیر این صورت جامعه به سمت انفعال و گسترش نوعی بیمسئولیتی مدنی سوق پیدا میکند.
يكي از عوامل و پارامترهاي عمده رشد و توسعه اقتصادي و اجتماعي هر جامعه، تربيت نيروي انساني كارامد مي باشد و آموزشهاي فني و حرفه اي نيز يكي از راهكارهاي تربيت كننده نيروي انساني متخصص است
اين آموزشها در كشورهاي در حال توسعه نه تنها عهده دار تربيت نيروي كار مورد نياز بخشهاي مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی اين كشورها مي باشند، بلكه از طریق بستر سازی خود اشتغالی، به حل مشكل بيكاري نيز كمك مي نمايند.
آموزش مهارتی نقش مهمی را در تشکیل سرمایه انسانی از طریق تربیت نیروی کار ماهر مورد نیاز بازار کار در کشورهای مختلف ایفا می کنند
پیشرفت و توسعه جوامع در گروی سرمایه های انسانی صاحب مهارت می باشد. موضوع مهارت آموزی در دنیای پرتلاطم امروز از اهمیت قابل توجهی برخوردار است لذا باید تمامی تلاش هایمان را برای پرکردن شکاف های عمیق بین کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه به کاربریم که برای فائق آمدن بر این شکاف ها باید خود را به درجه ای از علم و دانش برسانیم که در آینده با جوامع پیشرفته و توسعه یافته پیش رو باشیم. برای پیشرفت و توسعه نیازمند جامعه ای خالق، و با مهارت هستیم و كشف استعدادهاي حرفه اي افراد و ايجاد فرصت مناسب برای شكوفايي مهارتها، ايجاد انگيزش در افراد جامعه براي كسب مهارت، معرفي آموزشهاي مهارتی و اهميت نقش آن در توسعه اقتصاد به عموم مردم و جلب نظر مسئولان، بنگاه هاي اقتصادي، صنايع و صنوف برای مشاركت هرچه بیشتر، از جمله اهداف نهضت مهارت آموزی است. در دنياي رقابتي امروز مهارت آموزی یک انتخاب نیست بلکه یک اجبار است.
مهناز نجیب زاده
mahnaz_najib@yahoo.com
اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان کرمان