فریبا مهدی پور خبرنگار پایان هفته:آیین اختتامیه چهارمین جشنواره بین المللی سرو روز یکشنبه چهاردهم بهمن ۱۴۰۳ در تالار حافظ دانشگاه آزاد اسلامی استان کرمان با حضور دکتر سید جواد جعفری مدیر عامل موسسه فرهنگی و هنری امامت و مهدویت، دکتر داوری مشاور قائم مقام دانشگاه ازاد اسلامی، دکتر علیرضا منظری توکلی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان و روسای دانشگاهها و مراکز آزاد اسلامی استان و خبرنگاران برگزار و برگزیدگان و برترین های این دوره از جشنواره در سه بخش دانشجویی، حرفه ای و بین الملل معرفی شدند.
جشنواره ای که هدف از برگزاری آن، ترویج ارزشهای اسلامی و انتقال آموزههای دینی به نسل جوان از طریق هنر فاخر بود.
بنا به گفته منظری توکلی رییس دانشگاه آزاد اسلامی کرمان، امسال علاوه بر اینکه شعر پایداری، مکتب امام حسین (ع) و سردار شهید حاج قاسم سلیمانی محورهای جشنواره شعر سرو بودند بخش ویژه ای نیز تحت عنوان “مفاهیم زیارت جامعه کبیره” به این جشنواره اضافه شده بود.
علیرضا منظری توکلی در این آیین ضمن خیرمقدم و تبریک ایام الله دهه فجر تعدادآثار ارسال شده به دبیرخانه این جشنواره را ۶۹۸ اثر اعلام کرد و گفت که این آثار مربوط به شاعران داخلی و خارجی است.
وی ضمن بیان اینکه آثار برگزیده ادوار قبل در قالب ۳ مجموعه شعر منتشر شده است و قرار است آثار برتر جشنواره چهارم نیز جمع آوری و منتشر شود افزود: اکنون رهروان شهدا همراه در مسیر ولایت و رهبری آمادهاند و یکی از وصایای شهید سلیمانی مراقبت از اصول یعنی ولی فقیه و مقام معظم رهبری است.
سید جواد جعفری مدیرعامل مؤسسه فرهنگی و هنری امامت و مهدویت دانشگاه آزاد اسلامی نیز در این آیین با اشاره به این صحبت سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی که هیچ کتاب و فیلم و عکسی نتوانست حق مطلب را در مورد دفاع مقدس به دلیل وجود ظرایف و دقایق آن ادا کند؛ گفت که این جشنواره هم چنین حکایتی دارد و برخی ظرایف آن حتی از طریق فرهنگ و هنر و زبان شعر هم قابل به تصویر کشیدن نیست.
جعفری با اشاره به اینکه ۳۱ استان کشور، ۶۲ برنامه را
به طور همزمان در واحدهای دانشگاهی سراسر کشور برگزار می کنند تا به نیمه شعبان و اختتامیه برسند؛ یادآور شد که جشنواره دانش آموزی سروقامتان نیز روز سه شنبه ۱۶ بهمن ماه در رفسنجان برگزار خواهد شد.
مدیرعامل مؤسسه فرهنگی و هنری امامت و مهدویت دانشگاه آزاد اسلامی همچنین از خوش درخشیدن جشنواره بین المللی سرو از نخستین دوره برگزاری آن ابراز خوشحالی نمود و بر تداوم آن تاکید کرد.
گفتنی است سه دوره پیشین جشنواره بین المللی شعر سرو، در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی کرمان، سیرجان و جیرفت نیز برگزار شده است.
دکتر صادقی نماینده هیات داوران متن بیانیه هیات داوران جشنواره را قرائت کردند:
بیانیه پایانی چهارمین جشنواره بین المللی شعر سرو
جریان شعر آیینی و پایداری، به عنوان جریان های ملی و مذهبی، به بروز و ظهور شخصیتهای برجسته، موضوعات و مضامین خاص، و لحظههای پر فراز و فرود و سرشار از شادی و رنجی منجر شد که شرح آنها را میتوان در تاریخ این سرزمین جستجو کرد.
گروهی از هنرمندان، فارغ از تمام گرایشهای سیاسی با نگاه ویژۀ خود، جوهرۀ تکرار شوندۀ وقایع دینی و تاریخی را به زبانهای گوناگون شعر، داستان و هنر به تصویر کشیده و زمینۀ جاودانگی آنها را فراهم نمودهاند. شعر و هنر آیینی با رویکردی تکثّرگرا به همۀ هنرمندان اجازه داده است که هر یک با حفظ ذوق و سلیقۀ هنری خود، در کنار دیگران، آنچه را که تشخیص میدهد برای حفظ ارزشها ضروری است، با هر ساختار و قالبی، برای مخاطبان رازآشنا بسرایند و لحظات زندگی آنان را با عزت و افتخار، شادی و لذت، و آموزههای مختلف توأم سازند.
شعر منقبت و ستایش بزرگان دین، چون حضرت امام حسین(ع) و شعر پایداری و علاوه بر کارکردهای طبیعی و منطقی خود که همانا انتقال اندیشهها، زیباییها و مضامین لطیف است؛ به کارکردهای زیباییشناسانه و هنری شعر که همانا اقناع روح کمالطلب انسان است و به زندگی او معنا و کیفیت میبخشد، نیز توجه شایان داشته است. هرچه میزان تعامل این دو جنبه بیشتر باشد، شعر و هنر کاملتر و قابل قبولتر خواهد شد.
برگزاری هر جشنواره برای هنرمندان فرصتی را فراهم میکند که با عرضۀ اشعار ناب خود، ضمن رقابت با دیگر شاعران، به مخاطبان خویش لذّت هنری ببخشند و اوقات خوشی را برایشان فراهم نمایند. این جشنوارهها همچنین، بسیاری از شاعران یا هنرمندان ناشناخته یا کمتر شناخته شده را به جامعۀ هنری کشور معرفی میکند و با کشف استعدادها، به تکامل جریانهای ادبی و شعری کشور کمک مینماید. با این حال، همیشه از نقاط قوّت گفتن و از خود تعریف و تمجید کردن، برازندۀ خردمندان و جامعۀ هنری کشور نیست. از این رو در این نوشتۀ کوتاه، به جای تعریف و تمجید، به بیان چند نکتۀ انتقادی به صورت اشارهوار بسنده میشود و در پایان به شاعران جوان توصیههایی میشود، باشد که مورد توجه برخی از شاعران عزیز و احتمالا جوانتر قرار گیرد و به آنان کمک کند تا با بازنگری در کار هنری خود، به آفرینش اشعار لطیفتر، زیباتر و کاملتر توفیق یابند:
1-غالب اشعار ارائه شده به جشنوارۀ حاضر حالت کلی دارند و بیانگر جزییات مربوط به حادثهها، وقایع و شخصیتها نیستند، به گونهای که اگر شعری را که در توصیف یک حادثه، ستایش و یا مرثیۀ یک قهرمان شهید سروده شده، برای حادثه و قهرمان دیگر به عینه در نظر بگیریم، هیچ خللی به وجود نخواهد آمد.
2-بسیاری از اشعار مضمون خود را به صورت صریح و مستقیم و با استفاده از جملات سادۀ خبری عرضه میکنند و نسبت به تجسّم و تصویر مضامین بیتوجّهند. این امر شعر را به شعار تبدیل میکند، حال آنکه یک شعر خوب باید صحنه و مضمون مورد نظر و دلخواه شاعر را مجسّم کند و شاعر به جای آنکه از مضامین ارزشمندی مثل شهادت، ایثار، جانبازی و … به شکل شعاری سخن بگوید، باید آنها را با تصاویر مناسب نشان بدهد.
3-اکثر شاعران نسبت به صیقلی کردن و ساخته و پرداخته نمودن اشعار خود بیاعتنا هستند. به وضوح دیده میشود که نخستین بیت یا مصراع که در لحظۀ اول به شاعر الهام شده، بر روی صفحۀ کاغذ آمده و بقیۀ ابیات با تصنّع و تکلّف به دنبال آن نوشته شدهاند. از این رو هرچه از بیت نخستین بیشتر فاصله میگیریم، اشعار از حالت شعریِ خوش و زیبا فرومیافتند و به نظمی معمولی تبدیل میشوند.
4-اشتباه گرفتن حماسه با خشونت، عاطفه با شعار، انتقال هنری با امر و نهی کردن، هیجان ارادی با هیجان عاطفی و زودگذر و … در این اشعار بسیار دیده میشود. هم از این رو به تصور گروهی از شعرا، اگر مثلا از واژههای خشن و تصاویر مشتمل بر خون و خونریزی و کشتن و رجزخوانی و … استفاده شود، شعر حماسی خواهد شد. و البته این تصور زهی خیال باطل است.
6-سرودن اشعار تکراری یکی از آفات این جشنوارههاست
مایۀ شادمانی است که این حشنواره زمینۀ ارسال اشعاری فراوان در قالبهای مختلف، با مضامین متنوع و گوناگون را برای شاعران عزیز و هنرمند فراهم نمود. شورای داوران تمام اشعار رسیده به دبیرخانه را با دقت و صرف وقت فراوان مطالعه کرد و از هر شعر نکتهای آموخت و از زیباییهای آن لذّت، بلکه لذّتهایی برد. از این رو، به تصور ما، هر شعر در جایگاه خود، زیبا و شایستۀ تقدیر و قدرشناسی است؛ اما به ناچار به سبب محدودیتهای کنگره، با معیارهای زیر اشعار شاعران بزرگوار مورد سنجش واقع شد:1-دلنشینی شعر و میزان موفقیت آن در انتقال یک تجربۀ ناب و برخورداری از جنبههای زیباشناختی
2-نظام موسیقایی شعر و تناسب آن با سایر عناصر شعری
3-نظام زبانی روشن ومنطقی اشعار
4-نظام بلاغی و تصویری اشعار
5-زمینۀ عاطفی-معنایی اشعار و احساس، عاطفه یا فکری که قصد انتقال آن را دارد
در انتخاب اشعار برگزیده نهایت دقت صورت پذیرفت و پس از طرح هر شعر و ساعتها بحث و بررسی و با در نظر گرفتن امتیازِ عددی برای هریک از معیارهای یاد شده، در مجموع اشعار زیر به ترتیب انتخاب شدند:
بخش دانشجویی:
نفر اول: الهه بیات مختاری از مشهد
نفر دوم: علی حسنی از تهران
نفر سوم: عاطفه جوشقانیان از قم
شایسته تقدیر: سارا شمسی از کرمان
بخش حرفه ای:
نفر اول: زهرا علیدوستی از قم
نفر دوم: خدابخش صفادل از نیشابور
نفر سوم: رُزا رودینی از کرمان
همچنین خانم ها حسینی بلخی از افغانستان، فاطمه بتول سایوز از ترکیه، عینی رضوی از هندوستان و فاطمه آزادی از سوریه بعنوان برترین های بخش بین الملل در این دوره از جشنواره معرفی شدند.
گفتنی است آقایان دکتر حامد حسینخانی، دکتر محمد حجت، دکتر امیرحسین صادقی و دکتر حسین شهابی داوران چهارمین جشنواره بین المللی شعر سرو بودند.
لازم به ذکر است در ابتدای برگزاری این رویداد علاوه بر گل افشانی قبور شهدای گمنام دانشگاه، چهار اصله نهال سرو در محوطه دانشگاه کاشته شد و با حضور مسوولان و روسای دانشگاههای آزاد اسلامی استان از نمایشگاه سرو رحمت که با خلاقیت هنری دانشجویان دانشکده هنر و معماری برگزار شده بود ، بازدید به عمل آمد.